PRZYIMKI. CZĘŚĆ 1 - PRZYIMKI "CZASOWE". (publikacja pon 01.02, godz.09:00)

PRZYIMKI "CZASOWE"
      Dziś pierwsza część olbrzymiego tematu w języku niemieckim, jakim są przyimki.
Pewnie próbowaliście się uczyć wszystkich tych przyimków: an, in, vor, über, nach, seit, ab, zu, für, mit, ohne, neben, zwischen, auf, gegen, hinter, unter, durch.
Straszny chaos, czyż nie?
      Jedne łączą się tylko z Dativem, niektóre tylko z Akkusativem, jeszcze inne z obydwoma przypadkami. O Genitivie nei wspomnę... Wiem, to jest wszystko strasznie złożone.
      Natomiast ja mam pomysł na naukę przyimków. Dzielę je tematycznie, czyli szukam klucza znaczeniowego, a wtedy łatwiej się tego uczyć. Fakt, że niektóre przyimki będą się powtarzać w różnych działach.
      Dziś temat przyimków "czasowych", czyli odnoszących się do określeń czasu.




I) WYKŁADNIA

1.
VOR + (Dativ) [fuo] - przed

Przykłady:
vor zwanzig Minuten  [fuo cfancyś minutn] - przed dwudziestoma minutami
vor einer Stunde [fuo ajnea sztunde] - przed godziną
vor drei Stunden [fuo draj sztundn] - przed trzema godzinami
vor zwei Tagen [fuo cfaj tagn] - przed dwoma dniami
vor ein paar Tagen [fuo ajnpar tagn] - przed kilkoma dniami
vor einer Woche [fuo ajnea woche] - przed tygodniem
vor zwei Wochen [fuo cfaj wochn] - przed dwoma tygodniami
vor einem Monat [fuo ajnem monat] - przed miesiącem
vor zwei Monaten [fuo cfaj monatn] - przed dwoma miesiącami
vor einem Jahr [fuo ajnem jar] - przed rokiem
vor drei Jahren [fuo draj jarn] - przed trzema laty


2.
HER [hea] - temu

Przykłady:
zwei Tage her [cfaj tage hea] - dwa dni temu
eine Woche her [ajne woche hea] - tydzień temu
zwei Wochen her [cfaj wochn hea] - dwa tygodnie temu
ein Monat her [ajn monat hea] - miesiąc temu
zwei Monate her [cfaj monate hea] - dwa miesiące temu
ein Jahr her [ajn jar hea] - rok temu
drei Jahre her [draj jare hea] - trzy lata temu


3.
SEIT + (Dativ) [zajt] - od {start w przeszłości i trwa do dziś}

Przykłady:
seit zwanzig Minuten  [zajt cfancyś minutn] - od dwudziestu minut
seit einer Stunde [zajt ajnea sztunde] - od godziny
seit drei Stunden [zajt draj sztundn] - od trzech godzin
seit zwei Tagen [zajt cfaj tagn] - od dwóch dni
seit einer Woche [zajt ajnea woche] - od tygodnia
seit zwei Wochen [zajt cfaj wochn] - od dwóch tygodni
seit ein paar Wochen [fuo ajnpar wochn] - od kilku tygodni
seit einem Monat [zajt ajnem monat] - od miesiąca
seit zwei Monaten [zajt cfaj monatn] - od dwóch miesięcy
seit einem Jahr [zajt ajnem jar] - od roku
seit drei Jahren [zajt draj jarn] - od trzech lat



4.
VON ... BIS ... (Dativ) [fon - bys] - od ...do ... {ramy czasowe}

Przykłady:
von 18 bis 20 Uhr [fon achcejn bys cfancyś ua] - od osiemnastej do dwudziestej
von Montag bis Freitag [fon montak bys frajtak] - od poniedziałku do piątku
von September bis Juni [fon zeptembea bys juni] - od września do czerwca


5.
INNERHALB VON + (Dativ) [yneahalp fon] - w przeciągu, na przestrzeni pewnej okresu czasu

Przykłady:
innerhalb von zwanzig Minuten [yneahalp fon cfancyś minutn] - w przeciągu dwudziestu minut
innerhalb von drei Stunden [yneahalp fon draj sztundn] - w przeciągu trzech godzinach
innerhalb von zwei Tagen [yneahalp fon cfaj tagn] - w przeciągu dwóch dni
innerhalb von zwei Wochen [yneahalp fon cfaj wochn] - w przeciągu dwóch tygodni
innerhalb von zwei Monaten [yneahalp fon cfaj monatn] - w przeciągu dwóch miesięcy
innerhalb von drei Jahren [yneahalp fon draj jarn] - w przeciągu trzech lat


6.
NACH + (Dativ) [nach] - po

Przykłady:
nach zwanzig Minuten [nach cfancyś minutn] - po dwudziestu minutach
nach einer Stunde [nach ajnea sztunde] - po godzinie
nach drei Stunden [nach draj sztundn] - po trzech godzinach
nach zwei Tagen [nach cfaj tagn] - po dwóch dniach
nach einer Woche [nach ajnea woche] - po tygodniu
nach zwei Wochen [nach cfaj wochn] - po dwóch tygodniach
nach einem Monat [nach ajnem monat] - po miesiącu
nach zwei Monaten [nach cfaj monatn] - po dwóch miesiącach
nach einem Jahr [nach ajnem jar] - po roku
nach drei Jahren [nach draj jarn] - po trzech latach
nach ein paar Jahren [nach ajnpar jarn] - po kilku latach


7.
FÜR + (Akkusativ) [fuer] - na

Przykłady.
Ich bin dahin gefahren - pojechałem tam:
für zwanzig Minuten [fuer cfancyś minutn] - na dwadzieścia minut
für eine Stunde [fuer ajne sztunde] - na godzinę
für drei Stunden [fuer draj sztundn] - na trzy godziny
für zwei Tage [fuer cfaj tagn] - na dwa dni
für eine Woche [fuer ajne woche] - na tydzień
für zwei Wochen [fuer cfaj wochn] - na dwa tygodnie
für einen Monat [fuer ajnen monat] - na miesiąc
für zwei Monate [fuer cfaj monate] - na dwa miesiące
für ein Jahr [fuer ajn jar] - na rok
für drei Jahre [fuer draj jare] - na trzy lata


8.
ÜBER + (Akkusativ) [uebea] - ponad

Przykłady.
Das dauerte to trwało:
über zwanzig Minuten [uebea cfancyś minutn] - ponad dwadzieścia minut
über eine Stunde [uebea ajne sztunde] - ponad godzinę
über drei Stunden [uebea draj sztundn] - ponad trzy godziny
über zwei Tage [uebea cfaj tage] - ponad dwa dni
über eine Woche [uebea ajne woche] - ponad tydzień
über zwei Wochen [uebea cfaj wochn] - ponad dwa tygodnie
über einen Monat [uebea ajnen monat] - ponad miesiąc
über zwei Monate [uebea cfaj monate] - ponad dwa miesiące
über ein Jahr [uebea ajn jar] - ponad rok
über drei Jahren [uebea draj jarn] - ponad trzy lata


9.
IN + (Dativ) [in] - za

Przykłady:
in zwanzig Minuten  [in cfancyś minutn] - za dwudzieścia minut
in einer Stunde [in ajnea sztunde] - za godzinę
in drei Stunden [in draj sztundn] - za trzy godziny
in zwei Tagen [in cfaj tagn] - za dwa dni
in einer Woche [in ajnea woche] - za tydzień
in zwei Wochen [in cfaj wochn] - za dwa tygodnie
in einem Monat [in ajnem monat] - za miesiąc
in zwei Monaten [in cfaj monatn] - za dwa miesiące
in einem Jahr [in ajnem jar] - za rok
in drei Jahren [in draj jarn] - za trzy lata


10.
AB + (Dativ) [ap] - od {przyszłość}

Przykłady:
ab nächster Woche [ap nekstea woche] - od przyszłego tygodnia
ab nächstem Monat [ap nekstem monat] - od przyszłego miesiąca
ab nächstem Jahr [ap nekstem jar] - od przyszłego roku
ab März [ap merc] - od marca (bo teraz jest np. luty)
ab Juni [ap juni] - od czerwca (bo teraz jest np. maj lub kwiecień)



II) TEST
Przetłumacz (poniżej między "| ... |" masz ukrytą wersję niemieckojęzyczną:

Od przyszłego tygodnia pracuję tam.
| Ab nächster Woche arbeite ich da. |

Za tydzień jedziemy do Niemiec.
| In einer Woche fahren wir nach Deutschland. |

Jedziemy na tydzień do Egiptu.
| Wir fahren für eine Woche nach Ägypten. |

To trwało ponad tydzień.
| Das hat über eine Woche gedauert. |

Po tygodniu byłem już w domu.
| Nach einer Woche war ich schon zu Hause. |

Od tygodnia mieszkają w Polsce.
| Seit einer Woche leben sie in Polen. |

Od środy do soboty nie ma mnie w Polsce.
| Von Mittwoch bis Samstag bin ich nicht in Polen. |

Po miesiącu wszystko było w porządku.
| Nach einem Monat war alles in Ordnung. |


Ona szuka pracy od sześciu tygodni.
| Sie sucht Arbeit seit sechs Wochen. |

Od dwóch miesięcy pracują w Polsce.
| Seit zwei Monaten arbeiten sie in Polen. |

My jedziemy na rok do Grecji.
| Wir fahren für ein Jahr nach Griechenland. |

Oni jadą na trzy miesiące do Francji.
| Sie fahren für drei Monate nach Frankreich. |

Od przyszłego tygodnia pracuję tam.
| Ab nächster Woche arbeite ich da. |

Od przyszłego miesiąca jestem w innym dziale.
| Ab nächstem Monat bin ich in anderer Abteilung. |

To trwało ponad tydzień.
| Das hat über eine Woche gedauert. |

Od środy do soboty nie ma mnie w Polsce.
| Von Mittwoch bis Samstag bin ich nicht in Polen. |

Za tydzień jedziemy do Niemiec.
| In einer Woche fahren wir nach Deutschland. |